"Veðurlagslóg nú" - lat okkum bretta upp um armar!

Mynd: SEV
Í farnu viku var boðið til fundar undir heitinum “Veðurlagslóg nú”. Fyrireikararnir vóru ágrýtin ung fólk, sum hava skilt vandan og álvaran í stóra CO2 útlátinum frá heimsins orkunýtslu. 

Og talan er um veruligan vanda. Økjandi CO2 innihaldið í luftini er vorðin ein alt tjúkkri dýna um jørðina, sum hitast upp og úrslitið er, at veðurlagið er í ferð við at broyta seg, m.a. við ógvusligum stormum, gloprarregni ella turki. Heimsins jøklar bráðna og renna í havið, sum tí er í ferð við at fløða og stór landaøki, har milliardir av fólki búgva, eru í vanda at fara undir í vatni. Tað er søgulig sannroynd, at broyttar liviumstøðurnar føra til fólkaflytingar og óstabilitet, samfelagsskipanir syndrast - við ófriði og kríggi sum fylgju. Ikki serliga hugaligt vitandi um vápnamegina, sum heimsins meira ella minni skynsamir leiðarar ráða yvir.

Ungu fyrireikararnir greiddu væl frá álvarsstøðuni og vístu á, hvussu neyðugt tað er, at ein tvørpolitisk semja verður gjørd, so at vit eisini í Føroyum kunnu gera okkara part - fyrst at minka um CO2 útlátið og síðani at røkka málinum, sum heimsins lond hava ásett, um null CO2 útlát í 2050 - ella at fáa tað so langt niður, at útlátið ikki er størri enn tað, sum jørðin natúrliga megnar at taka í seg.  

Á fundinum var gestarøðari úr Danmark, sum umboðaði donsku veðurlagsrørsluna. Hann greiddi frá, hvussu tað undan seinasta fólkatingsvali við miðvísum átøkum eydnaðist fáa veðurlagsbroytingarnar at gerast mest týðandi evnið í valstríðnum. Hetta førdi til, at fyrsta danska veðurlagslógin varð samtykt - og tað við stórum meiriluta - 167 av 179 tinglimum atkvøddu fyri henni.

Í donsku veðurlagslógini er m.a. ásett, 

  • at eitt sterkt og óheft veðurlagsráð verður sett at fylgja við í, um sitandi stjórnir fylgja ásettu veðurlagsmálunum. Um neyðugt hevur ráðið heimild at írættiseta stjórnina og at koma við ítøkiligum uppskotum um, hvat í gerast skal.
  • at - tann til eina og hvørja tíð sitandi stjórnin - hevur skyldu at fremja átøk at røkka ásettu veðurlagsmálunum. Um ikki, skal tað hava avleiðingar, t.d. fyri avvarðandi ráðharra.


Allar orsøkir at bretta upp um armar
Staðfestandi, at vit eru millum mest dálkandi fólk í heiminum, hava vit alla orsøk at bretta upp um armar. Tað eru næstan bara oljuframleiðaralond í miðeystri, sum hava størri útlát enn vit í mun til íbúgvaratal. Okkara útlát er omanfyri 20 tons av CO2  fyri hvønn íbúgva um árið, meðan Danmark og hini norðurlondunini, sum vit fegin vilja verða samanborin við, hava minni enn helvtina so nógv útlát fyri hvønn íbúgva sum vit.

Eg vil tí at heita á øll um at taka væl undir við átakinum “Veðurlagslóg nú”, tí tað er umráðandi, at politikkarar og onnur, sum taka avgerðir, skilja, at tað er fólkslig undirtøka í Føroyum fyri at vera við í stríðnum móti veðurlagsbroytingunum.

Og ikki at gloyma, vit fáa teir politikkarar, sum vit velja.

Tórshavn 26. juli 2020
Jón Kragesteen

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Súkklubreytir eins høga raðfesting sum bilavegir

Image
Súkklubreytir, ella súkkluleiðir eiga at fáa eins høga raðfesting, sum bilarnir. Súkklurásir skulu vera nóg breiðar og hava eins slætt undirlendi, sum er á vegunum, so at tað verður behagiligt at súkkla á teimum. Samferðslukervið í býnum skal tillagast soleiðis at súkkluleiðir verða gjørdar sum t.d, binda Argir, Norðasta horn og Hoyvík við miðbýin. Verja í móti vindi og regni Á súkkluleiðunum skulu vera góðar og tryggar umstøður og har tað ber til, skal verja verða gjørd móti vindi og regni. Hetta kann verða gjørt soleiðis, at partar av súkkluleiðunum verða innilokaðar, nakað soleiðis, sum vit kenna tað frá gonguleiðunum, sum ganga frá terminalinum á flogvøllinum til parkerkingsøkið - bara eitt sindur breiðari, so pláss verður til tvær súkklubreytir, eina hvønn vegin og eisini pláss til fólk at ganga. Vit eiga at gera okkara fyri, at gongdin í Føroyum kann verða hin sama, sum í grannalondunum, at fleiri fara velja súkkluna - og serliga el-súkklur. El-súkklur gera tað lætt hjá fólki at
Read more

El-bilar hava væl minni CO2 "lívstíðar-útlát"

Image
Í dag er flestum kunnugt, at tað er bráneyðugt at steðga CO2 útlátinum hjá mannaættini - um vit ikki skulu forkoma liviumstøðunum hjá eftirkomarum okkara. Tíbetur koma alsamt nýggjar uppfinningar, sum gera tað møguligt at nýta aðrar orkukeldur enn kol og olju. Ein av mest eyðsýndu framstigunum eru el-bilarnir.  Men hóast væl dokumenteraðu fyrimunirnar eru javnan yvirskriftir og søgur at síggja í miðlunum, sum hava mótstríðandi boðskap. Hví so er, er ikki so lætt at siga. Hinvegin er tað ikki ókent, at tey, sum vilja sleppa at halda fram at selja olju og bensin, seta nógv inn fyri at verja síni áhugamál.  Á myndini til høgru sæst mynd, sum var  løgd út á Facebook og hevur tílvísing til  grein  í  danska "Ekstra Bladet" .  Greinin tekur støði í  frágreiðing ,  hjá granskingarstovninum "Klimarådet",  har kikarin verður settur á eina samanbering millum "lívstíðar-gongdina" hjá el-bilum í mun til bensin- og dieselbilar, altso gongdina framleiðslu, nýtsl
Read more

VANDAMIKIÐ VEGAMÓT Í HOYVÍK

Image
Vegamótið Pætursgøta/Løgmannabreyt er sera óheppið gjørt og er tí vandamikið.  Sum tað sæst á myndunum, so síggja bilførarar, sum koyra út úr Pætursgøtu og ætla sær omaneftir Løgmannabreyt, ikki fólk ella súkklur, sum koma niðaneftir gongubreytini á Løgmannabreyt, fyrr enn alt ov seint er og ofta er vandi fyri, at fólk og súkklur verða ákoyrd.  Eg súkkli sjálvur her dagliga og av ringum royndum steðgi eg altíð á, tá ið eg komi til vegamótið, tí eg havi nakrar ferðir verið um at vera árendur. Og mangan kemur bilur fúkandi fram við og eg síggi, hvussu kløkkir bilførararnir gerast, tá ið teir varnast, hvussu nær teir fara fram við mær, sí mynd 1, 2 og 4. Eitt er, at bilførararnir mugu hava eyguni niðaneftir fyri at síggja, um nakar bilur kemur á veg banan omaneftir, men verri er, at koyrt verður skrátt inn á eitt øki í gongubreytini, sum teir ikki síggja, tí ein garður stendur har. Somuleiðis síggja tey, sum ganga/súkkla niðaneftir ikki bilin fyri sama garði. Tað skal ikki so nógv til fyr
Read more